Πρόγραμμα: «OTRIONS»

Τίτλος Έργου:  Πολυ-Παραμετρικό Δίκτυο για τη Μελέτη και την Παρακολούθηση Φυσικών Κινδύνων στην Περιοχή των Στενών του Οτράντο και του Ιονίου Πελάγους.

Κωδικός Έργου ΠΔΕ: 2012ΕΠ32280003

ΣΑΕΠ: 3228

Δικαιούχος: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΗΜΩΝ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ

Συνολικός Εγκεκριμένος Προϋπολογισμός Έργου: 1.852.837,08€

Εγκεκριμένη χρηματοδότηση Έργου για την ΠΕΔ ΙΝ: 223.500,00€

Το OTRIONS είναι ένα έργο τεράστιας σημασίας για την πολιτική προστασία σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σκοπός του είναι η ενίσχυση του δικτύου παρακολούθησης σεισμών και τσουνάμι στην περιοχή του Καναλιού του Οτράντο και του Ιονίου Πελάγους, κυρίως εξαιτίας των κινδύνων που παραμονεύουν λόγω της εγγύτητάς τους με πολύ σεισμικά δραστήριες ζώνες της Γης.

Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται κατά 100% από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης - ΕΤΠΑ (75%) και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας (25%) στο πλαίσιο του Διασυνοριακού Προγράμματος Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας «Ελλάδα – Ιταλία 2007 – 2013» και αποτελεί το αποτέλεσμα της συνεργασίας μερικών εκ των μεγαλύτερων ιδρυμάτων της Ευρώπης για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, και συγκεκριμένα του INGV – Εθνικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας της Ιταλίας (κέντρου παγκόσμιας εμβέλειας), του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (Εθνικού Κέντρου Παρακολούθησης Τσουνάμι), του Διατμηματικού Κέντρου Έρευνας Σεισμικών και Ηφαιστειακών Κινδύνων του Πανεπιστημίου του Μπάρι και του Τομέα Γεωφυσικής – Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Ιονίων Νήσων στα πλαίσια του έργου θα αναπτύξει τοπικό κέντρο συντονισμού στην Λευκάδα και θα εγκαταστήσει έναν σεισμογράφο και έναν παλιρροιογράφο στην Ζάκυνθο και την Κέρκυρα αντίστοιχα.

Σύντομη Περιγραφή του Έργου

Τα Στενά του Οτράντο και το Ιόνιο Πέλαγος είναι περιοχές που αφενός ¨συνορεύουν¨, αφετέρου βρίσκονται και οι δύο σε περιοχή έντονου τεκτονισμού και υψηλής σεισμικής δραστηριότητας, η οποία επανειλημμένα έχει πλήξει και τις δύο περιοχές. Όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, η σεισμική δραστηριότητα μπορεί να προκαλέσει ακόμα και τη γένεση τσουνάμι. Με στόχο την εις βάθος κατανόηση των προαναφερθέντων φαινομένων, αλλά κύρια τη μείωση των δυσμενών επιπτώσεων στον πληθυσμό και το περιβάλλον των περιοχών αυτών, θα πραγματοποιηθεί η εγκατάσταση και λειτουργία στην περιοχή ενός πολυπαραμετρικού δικτύου, η λειτουργία του οποίου θα στηρίζεται στη στενή συνεργασία των εμπλεκομένων φορέων και των δύο χωρών.

Το πιο σημαντικό επιδιωκόμενο αποτέλεσμα του έργου είναι η δραστική βελτίωση των υπαρχόντων δικτύων (σεισμογράφων, παλιρροιογράφων, κλπ) στην περιοχή των Ιονίων και των στενών του Οτράντο, με στόχο την καλύτερη δυνατή καταγραφή και αντιμετώπιση των σχετικών φυσικών κινδύνων.

Έξι νέοι σεισμολογικοί και γεωδαιτικοί σταθμοί θα εγκατασταθούν στην Απουλία και τα Ιόνια, τέσσερις ήδη υφιστάμενοι θα αναβαθμισθούν και τέσσερις νέοι παλιρροιογράφοι θα εγκατασταθούν. Θα δημιουργηθούν τέσσερα κέντρα συντονισμού, εκ των οποίων τα δύο στην Ιταλία και τα δύο στα Ιόνια Νησιά (το ένα στην έδρα των γραφείων της ΠΕΔ ΙΝ στην Λευκάδα), όπου θα συγκεντρώνονται οι καταγραφές των προαναφερόμενων οργάνων, θα αναλύονται και θα ανταλλάσσονται μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων.

Τα αναμενόμενα αποτελέσματα σε σχέση με τα τσουνάμι είναι: προσδιορισμός των τσουναμογενών πηγών, ολοκληρωμένες βάσεις βαθυμετρικών δεδομένων, επεξεργασία σεναρίων γένεσης τσουνάμι, εκπόνηση χαρτών περιοχών που ενδεχόμενα θα πλημμυρήσουν (σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα).

Η εγκατάσταση παλιρροιογράφων σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και οδηγίες (IOC), έχει ως στόχο την ενίσχυση των δικτύων ώστε να καταγράφονται τα τσουνάμι που ενδεχόμενα θα πλήξουν λιμενικές εγκαταστάσεις. Τα μοντέλα που θα παραχθούν θα περιγράφουν τις πιθανές επιπτώσεις και θα βοηθήσουν στην διαχείριση σχετικών κρίσεων σε βάθος χρόνου. Τα προαναφερθέντα, σε συνδυασμό με τα υπάρχοντα, ωκεανογραφικά δίκτυα και δεδομένα είναι το πρώτο βήμα προς την πραγματοποίηση ενός Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης (EWS – Early Warning System) για την πρόληψη και αντιμετώπιση της σεισμικής δραστηριότητας και φαινομένων τσουνάμι. Τέλος, η ακριβής καταγραφή της εδαφικής κίνησης από τα όργανα που θα εγκατασταθούν σε συνδυασμό με τα μοντέλα ταχυτήτων που θα δημιουργηθούν, θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη ρεαλιστικών σεναρίων σεισμικού κινδύνου στην περιοχή του Οτράντο και της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.

Κατάσταση αυτή τη στιγμή:

Έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του φυσικού αντικειμένου του έργου, με την τοποθέτηση και πλήρη λειτουργία του σεισμογράφου στις Βολιμές Ζακύνθου και του παλιρροιογράφου στην Κέρκυρα. Επιπρόσθετα, στα μέσα Νοεμβρίου τοποθετήθηκε ο sever -κέντρο συντονισμού και παρακολούθησης- στην έδρα των γραφείων της ΠΕΔ ΙΝ στην Λευκάδα, ενώ το προσεχές διάστημα θα ολοκληρωθεί επίσημα η παραλαβή του server από την ΠΕΔ ΙΝ με την έκδοση οριστικών πρωτοκόλλων παραλαβής και εγκατάστασης.

Τοποθέτηση Παλιρροιογράφου στην Κέρκυρα	Τοποθέτηση GPS στην Ζάκυνθο	Εικόνα από τον sever -κέντρο συντονισμού και παρακολούθησης- στην έδρα των γραφείων της ΠΕΔ ΙΝ στην Λευκάδα